Functies en kwaliteiten van organische stof

Inleiding

Deze pagina en de onderliggende pagina's geven een beknopt overzicht van de functies van organische stof en de bijbehorende kwaliteiten.

Organische stof heeft verschillende kwaliteiten

De kwaliteit van organische stof is veelzijdig en kan op verschillende manieren worden aangeduid, bijvoorbeeld met stabiliteit, leeftijd (jong of oud) en C/N-verhouding. Organische stof vervult meerdere functies in de bodem en heeft verschillende eigenschappen of kwaliteiten. Het verbetert de bodemstructuur, bevordert de bewerkbaarheid van de grond en verhoogt het vochtvasthoudend vermogen. Het stimuleert het bodemleven, bevordert de ondergrondse biodiversiteit en kan de bodemweerbaarheid verhogen. Het draagt bij aan de nutriëntenvoorziening van het gewas, maar het heeft ook invloed op de nutriëntenverliezen naar het milieu.

Alle kwaliteiten zijn van belang

Voor een goede bodemvruchtbaarheid zijn alle kwaliteiten van organische stof belangrijk. Een goede bodemkwaliteit ontstaat door een goede fysische (structuur), chemische (nutriëntenvoorziening) en biologische (bodemleven) bodemvruchtbaarheid. Ze worden alle drie door organische stof verbeterd, op basis van verschillende kwaliteiten van de organische stof. Welke kwaliteiten het meest relevant zijn, hangt af van wat men van de organische stof verwacht c.q. met welk doel men het toedient.
Is het doel om het organische-stofgehalte van de bodem te handhaven of te verhogen, dan moet men voldoende effectieve organische stof aanvoeren om tenminste de afbraak in de bodem de compenseren. Met name aanvoer van stabiele organische stof draagt hiertoe bij. Verhoging van de hoeveelheid organische stof in de bodem verbetert de verkruimelbaarheid van kleigrond, vermindert de slempgevoeligheid van lichte zavel, zorgt voor meer buffering van vocht in de bodem en verhoogt de capaciteit van de bodem om kationen vasthouden en uit te wisselen.
Voor de structuurstabiliteit op zand- en dalgrond en het tegengaan van verstuiving is een regelmatige toevoer van verse organische stof noodzakelijk.
Een hoge nutriëntenlevering door mineralisatie uit de organische stof verkrijgt men door gemakkelijk afbreekbare organische stof met een lage C/N-verhouding aan te voeren en door het aandeel jonge humus ofwel voedingshumus in de bodem te verhogen.
De aanvoer van verse, gemakkelijk afbreekbare organische stof stimuleert ook het bodemleven.

Klik om verder te gaan naar: